اما ظهور مجدد فلج اطفال برای کارشناسان جای تعجبی ندارد، زیرا گرچه این بیماری در اغلب کشورها تحت کنترل بوده است، وجود این بیماری حتی در برخی از مناطق تهدیدی برای بقیه جهان شمرده میشود.
دکتر پل اوفیت، رئیس بخش بیماریهای عفونی در بیمارستان کودکان فیلادلفیا در این باره میگوید: «فلج اطفال در پاکستان، افغانستان و نیجریه ریشهکن نشده است. بنابراین ویروس در رودههای کودکان در این مناطق به تکثیر خودش ادامه میدهد و از شخصی به شخص دیگر گسترش مییابد.»
تا به حال در سال ۲۰۱۴- با وجود اینکه بخش ابتدایی سال فصل کمسرایت بیماری شمرده میشود، افراد در ۱۰ کشور از جمله پاکستان، کامرون و سوریه به ویروس فلج اطفال آلوده شدهاند.
این هفته سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد که گسترش فلج اطفال تا به حال در سال ۲۰۱۴ در تضاد آشکار با شیوع بیماری در دوره مشابه در سال گذشته قرار میگیرد. بر اساس بیانیه این سازمان موقعیت فعلی »رویدادی غیرعادی» و تهدیدی برای بهداشت عمومی در جهان است.
بیماری ناتوانکننده
بیماری فلج اطفال یا «پولیومیلیت» یا به اختصار «پولیو» عفونت ویروسی بسیار واگیردار و غیرقابلعلاج دستگاه عصبی است که با واکسیناسیون قابلپیشگیری است. گرچه برخی از افراد آلوده شده به ویروس به طور کامل بهبود پیدا میکنند، از هر ۲۰۰ نفر یک نفر دچار فلج مادامالعمر میشوند و ۵ تا ۱۰ درصد بیماران هنگامی که عضلات تنفسیشان فلج میشود، میمیرند.
به گغته اوفیت برخلاف بیماریهایی مانند سرخک یا آبله افراد آلوده شده به ویروس فلج اطفال ممکن است هیچ نشانهای نداشته باشند یا نشانههای خفیفی بروز دهند، بنابراین این افراد ممکن است بدون اینکه حتی خبر داشته باشند، ویروس را به سایر افراد منتقل کنند.
اوفیت میگوید: »پولیو میتواند بدون علامت باشد، بنابراین هنگامی که موارد فلج را مشاهده میکنید، در واقع نوک کوه یخ را دیدهاید.»
آخرین جاهای باقیمانده
پولیو در دهه ۱۹۸۰ هر سال باعث مرگ یا فلج شدن حدود ۳۵۰ هزار نفر در سراسر جهان میشد، اما اکنون این شمار به شدت کاهش یافته است به طوری که در سال ۲۰۱۳ فقط ۴۰۷ مورد این بیماری در جهان گزارش شد.
اما انتشار پولیو در افغانستان، نیجریه و پاکستان هرگز متوقف نشده است و گسترش عفونت از این کشورها به مناطقی که خدمات مداوم واکسیناسیون در آنها قطع میشود، تهدیدی شمرده میشود.
سازمان جهانی بهداشت سال گذشته در اکتبر ۲۰۱۳ شیوع فلج اطفال را در اکتبر ۲۰۱۳ در سوریه برای نخستین بار پس از ۱۴ سال به علت قطع خدمات بهداشت عمومی ناشی از جنگ داخلی این کشور گزارش کرد.
این ویروس اکنون در شاخ آفریقا، کامرون و سوریه دوباره ظهور کرده و به انتشار ادامه میدهد.
اوفیت میگوید: «به عنوان یک قاعده کلی هنگامی که ایمنی عمومی دچار اختلال میشود، واگیردارترین بیماریها اول از همه بازمیگردند- برای مثال در آمریکا هنگامی برخی از والدین تصمیم میگیرند کودکانشان را واکسینه نکنند، سرخک که بیماری بسیار واگیرداری است باز میگردد یا بازگشت اوریون یا سیاهسرفه را شاهد هستید.»
دهکده جهانی
شیوع فلج اطفال در سوریه به همراه شیوع این بیماری در سایر کشورهای قبلا عاری از این بیماری، نشان میدهد که هر اختلالی در ایمنسازی ممکن است کشوری را در مقابل ویروسهای در گردش پولیو در آن منطقه یا ویروسهای واردشده از کشورهایی که هنوز ویروس در آنها ریشهکن نشده است، آسیبپذیر کند
کارشناسان در بررسی اخیری که در ژورنال پزشکی نیوانگلند منتشر شد هشدار دادند که فلج اطفال ممکن است به کشورهای اروپایی که میزان واکسیناسیونشان کمتر از ۹۰ درصد- حد توصیهشده بوسیله سازمان جهانی بهداشت- برسد.
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت پیامدهای گسترش جهانی فلج اطفال ممکن است به خصوص در زمان کنونی حاد باشد که به علت شمار بزرگ کشورهای چندپارهشده با منازغات و مناطق با خدمات ضعیف بهداشت عمومی است.
اوفیت میگوید: «ما در جهانی با مسافرتهای بینالمللی زندگی میکنیم. ممکن است شخصی دچار عفونت بیعلامت به منطقهای دیگر مسافرت کند و ویروس بیماری را به گروهی از کودکان در آن منطقه که واکسینه نشدهاند، منتقل کند. تا زمانی که ویروس پولیو در این کشورها ریشهکن نشود، همیشه خطر انتشار آن به کشورهای دیگر وجود دارد.»
LiveScience